Vật lý trị liệu (physical therapy), là một trong những ngành y học tổng hợp, bằng cách sử dụng các hiệu ứng vật lý tác động vào cơ thể con người như nhiệt trị liệu, điện trị liệu, quang trị liệu, thủy lực trị liệu, cơ học trị liệu,.. để phòng bệnh, chữa bệnh và phục hồi chức năng.

Vật lý trị liệu được sử dụng để cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân thông qua kiểm tra, chẩn đoán, tiên lượng, can thiệp thể chất và giáo dục bệnh nhân. Nó được thực hiện bởi các nhà vật lý trị liệu (được gọi là nhà vật lý trị liệu ở nhiều quốc gia, họ có thể không là bác sỹ như VN quen gọi).

Ánh sáng trị liệu

Mục đích chủ yếu của liệu pháp ánh sáng là giúp cho da hấp thu ánh sáng. Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể, có thể phản ánh quá trình tuần hoàn máu và quá trình thay đổi của tâm, sinh lý.

Nguyên tắc cơ bản của liệu pháp trị bệnh bằng ánh sáng là dựa vào việc sử dụng sóng ánh sáng để chuyền tải tín hiệu đến tế bào. Liệu pháp điều trị nhẹ nhàng nhưng đạt được những kết quả rất cao, nhờ vào kỹ thuật “Cân bằng tâm sinh lý”, dùng năng lượng của các tia sáng chiếu đến các huyệt để điều chỉnh các Photon sinh học trong cơ thể con người.

Hiệu quả sinh học của ánh sáng:

- Ánh sáng đỏ (630 nm): tăng tuần hoàn máu, tăng cường việc sản sinh tế bào collagen dưới da, thay thế tế bào cũ bằng tế bào mới.

- Ánh sáng xanh lá cây (515 nm): trung hòa, làm sạch và xoa dịu da, cải thiện da nhờn.

- Ánh sáng xanh dương hay xanh da trời (415nm): đem lại cảm giác mát mẻ, giúp cân bằng và tập trung năng lượng.

- Ánh sáng vàng (590 nm): kích thích hệ thống mạch và thần kinh, tăng khả năng miễn dịch và hỗ trợ hệ tiêu hóa, phục hồi và tăng sự cân bằng cho da nhạy cảm.

- Ánh sáng tím (655 nm): tăng tuần hoàn máu và hoạt động của hệ miễn dịch, tăng khả năng hấp thụ Oxy của tế bào, bài tiết độc tố.

- Ánh sáng xanh lơ (450 nm): chống ửng đỏ, kích ứng da, chống nhiễm khuẩn.

- Ánh sáng cam (570 nm): giúp ổn định thần kinh, kích thích tái tạo tế bào Collagen, giữ nước cho tế bào, xóa nếp nhăn, da rạn nứt. Ánh sáng này rất tốt cho da lão hóa, da khô, các trường hợp bị táo bón, thần kinh căng thẳng, vọp bẻ.

- Ánh sáng chớp: chống nhăn, cải thiện các vết nám, vết nhăn trên da mặt.

Thủy trị liệu

Thủy trị liệu cũng sử dụng những tác động của nước tới các cơ quan trong cơ thể, cụ thể như sau:

Yếu tố về nhiệt độ: Nhiệt độ nóng lạnh xen kẽ nhau trong quá trình trị liệu sẽ tạo nên sự chuyển đổi đột ngột nhiệt độ của nước. Điều này có tác dụng kích thích các dây thần kinh trung ương và cơ bắp của người sử dụng. Dùng nước nóng cục bộ có tác dụng như các phương pháp nhiệt trị liệu khác và khi dùng nước nóng toàn thân có tác dụng tăng tiết mồ hôi, tăng tuần hoàn ngoại vi làm giảm huyết áp, giảm kích thích thần kinh... còn đối với nước lạnh có tác dụng trái ngược nước nóng.

Yếu tố cơ học: Khi chuyển động của dòng nước tác động lên da mang đến sự kích thích, giống như những động tác xoa bóp, giảm đau và dãn cơ. Tùy thuộc vào vận tốc và hình thái của dòng chảy 2 tia nước mà có thể tạo ra áp lực tác động và các kiểu xoa bóp khác nhau. Ngoài ra, sự luân chuyển của khối nước còn hỗ trợ làm cho mềm và bong các lớp mô chết và những chất dịch khô trên bề mặt vết thương.

Siêu âm trị liệu

– Hiệu ứng hóa học: Các lỗ nhỏ trong môi trường được hình thành dưới tác dụng của siêu âm trong pha giãn chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian rất ngắn. Quá trình giảm và tăng áp xuất tại mỗi điểm diễn ra trong một nửa chu kỳ giao động. Trong pha nén, các lỗ bị vỡ ra với một áp suất lớn, lúc này các phân tử trong môi trường chuyển động với một tốc độ lớn, quá trình va chạm và ma sát xảy ra, kết quả là các phân tử có thể bị kích thích hay ion hóa. Hiện tượng này làm tăng tốc độ các phản ứng sinh học, tăng chuyển hóa của tổ chức. Ngoài ra có thể làm hình thành các gốc ion tự do như O2- (anion superoxid), OH- (hydroxyl), 1O2 (oxy đơn bội)… Các ion và các gốc tự do có hoạt tính mạnh sẽ tương tác với các chất của tổ chức sống như các lipid màng tế bào, protein, men, acid nucleic… làm biến tính và bất hoạt các phân tử quan trọng này.

– Hiệu ứng nhiệt: Các phần tử của môi trường giao động dưới tác dụng của siêu âm, cơ năng sẽ chuyển thành nhiệt năng do ma sát làm tăng nhiệt độ của tổ chức. Hiệu ứng nhiệt phụ thuộc vào cường độ và thời gian tác dụng của siêu âm. Ở cường độ dưới 1W/cm2 thường chỉ làm xuất hiện trong tổ chức sống các hiệu ứng sinh vật dương tính. Bào tương của tế bào bị khuấy động làm tăng các quá trình sinh học bình thường. Siêu âm liên tục 1,5W/cm2 sau 5 phút thấy tổ chức phần mềm tăng 3,30C, bao khớp tăng 6,30C, xương tăng 9,30C. Nhiệt độ tăng nhiều tại ranh giới giữa các tổ chức có trị số phản xạ âm khác nhau.

>> Tìm hiểu các phòng tập vật lý trị liệu uy tín nhất TPHCM: https://dongy.org/phong-tap-vat-ly-tri-lieu/